Araç Ekspertiz İşlemleri: Nelere Dikkat Edilmeli?

İkinci el araç alım–satımında tarafsız ve ölçülebilir bir ekspertiz en doğru kararı vermenizi sağlar. Aşağıdaki kontrol listesi; kaporta–şasi, mekanik, elektronik ve yol güvenliği başlıklarında pratik ama derinlikli bir rehber sunar.

1) Ekspertiz Öncesi Hazırlık

• Belgeler: Ruhsat, şasi (VIN) doğrulaması, servis/bakım kayıtları, değişen parça faturaları.
• Kilometre tutarlılığı: Önceki muayene kayıtları ve servis fişleriyle uyum kontrolü.
• Test sürüşü izni: Soğukken ilk çalışma, rölanti ve ısındıktan sonraki davranış mutlaka gözlenmeli.

2) Kaporta, Boya ve Şasi

• Boya kalınlığı ölçümü: Panel panel karşılaştırın; aynı eksende belirgin farklar lokal onarım/yeniden boyaya işaret edebilir (plastik/kompozit parçalarda ölçüm farklıdır).
• Panel aralıkları & hizalama: Kaput, kapı, bagaj çizgileri eşit mi? Farklı aralıklar olası sökme/darbe göstergesi olabilir.
• Şasi & podye: Puntolarda yenileme izleri, kaynak, kırışma ve “çekme düzeltme” izleri kırmızı bayraktır.
• Boyada toz/portakal kabuğu/akma: Ustalık seviyesi ve işlem geçmişine dair ipucu verir.

3) Motor & Soğutma Sistemi

• Yağ/antifriz kaçakları: Karter, kapak contaları, devirdaim ve hortum uçları kontrol edilmeli.
• Rölanti & sesler: Tekleme, vuruntu, zincir/kayış sesleri, ilk çalıştırmada marş süresi.
• Egzoz dumanı: Mavi (yağ), siyah (zengin karışım), beyaz (soğutma suyu) göstergeleri.
• Triger/aksesuar kayışları: Yaş, km ve görsel durum; üretici periyoduna göre değişim planı.
• Turbo & emme hattı: Hortum çatlakları, inter cooler yağlanması, ıslık/vınlama sesi.

4) Şanzıman & Aktarma

• Otomatik: Vites geçişlerinde sarsıntı/vuruntu, gecikme, yokuşta geri kaçırma.
• Manuel: Kavrama kavrama noktası, titreme/kaçırma; senkromeçten gelen sesler.
• Diferansiyel/aks: Tam tur dönüşte “tıkırtı”, aks körüklerinde yağlaşma/yarılma.

5) Fren, Süspansiyon ve Direksiyon

• Disk/balata: Kalınlık, yüzey olukları; frenlemede titreme–volan etkisi.
• Süspansiyon: Amortisör sızıntısı, salıncak burçları, rot–rotil boşlukları.
• Direksiyon: Düz gidişte çekme, merkezden kaçıklık, park halinde anormal sertlik/ses.

6) Elektrik–Elektronik & OBD-II

• Akü/şarj testi: Yük altında voltaj ve alternatör dalgalanma (ripple) değerlendirmesi.
• Arıza kodları (DTC): Silinmiş kodlar sorun çözmez; tekrar eden arızaya odaklanın.
• Konfor & güvenlik: Airbag uyarıları, emniyet kemeri pretensioner’ları, ABS/ESP lambaları.
• Aydınlatma ve multimedya: Far yükseklik ayarı, sis, geri vites lambası, kamera/sensörler.

7) Alt Takım & Korozyon

• Lift altında karter muhafazası, egzoz hattı, şasi kolları ve bağlantı noktalarını pas, darbe ve kaynak izlerine karşı inceleyin.
• Sızıntılar: Motor/şanzıman/soğutma/yağ kaçakları; ıslaklık–kir tabakası “yeni yıkanmış motor” ile maskelenebilir.

8) Lastikler, Jant ve Yürüyen

• Diş derinliği & eş aşınma: Eşit olmayan aşınma rot ayarı veya amortisör sorununa işaret edebilir.
• DOT tarihleri: Yaşlı lastik, diş derinliği yeterli olsa dahi güvenlik riski doğurabilir.
• Jant hasarı: Eğilme/çatlak; yüksek hızda balans kaynaklı titreşim.

9) Test Sürüşü: Neleri Gözlemlemeli?

• Soğuk–sıcak davranış: İlk çalışma, ısınma sonrası rölanti–çekiş farkları.
• Vites & fren: Geçiş süreleri, frenlemedeki doğrusal güç ve çizgiden sapma.
• Gürültü & titreşim: Hızla artan uğultu (rulman), belli hızlarda gelen rezonans (lastik/jant).

10) Raporlama & Karar

• Fotoğraflı rapor: Parça–parça bulgular, aciliyet sınıflaması (Hemen / Yakında / Takip).
• Maliyet planı: Parça–işçilik kalemleri; pazarlıkta şeffaf referans olur.
• Dinamik özet: “Al/Koşullu al/Uzak dur” şeklinde net bir tavsiye matrisi.

Kırmızı Bayraklar (Dikkat!)

• Motor bölmesi yeni yıkanmış ve yağ–su kaçakları görünmüyor (maskelenmiş olabilir).
• OBD kodları yeni silinmiş, test sürüşünde tekrar beliriyor.
• Panel aralıkları belirgin farklı; boya–dolgu kalınlığı lokal çok yüksek.
• Airbag uyarısı, emniyet kemeri ikazlarının devre dışı bırakılması.
• Şasi–podyede düzeltme/çekme izleri, tavan–taban işlemleri.

Sık Sorulanlar

Anahtar Kelimeler

oto ekspertiz, ekspertiz raporu, ikinci el araç ekspertizi, kaporta boya ölçümü, OBD arıza tespiti, test sürüşü kontrol listesi, araç alırken nelere bakılır

Profesyonel Destek

Tarafsız ekspertiz ve muayene öncesi hazırlık için bize ulaşabilirsiniz. Fotoğraflı–ölçümlü rapor ve net maliyet planı ile kararınızı güvenle verin.